Một học trò có thể là người có hành vi doạ, là nạn nhân của ăn hiếp hoặc cả hai. đe học trò là một dạng của bạo lực học đường, có thể gây ra tổn thương về mặt thể chất, ý thức và xã hội, thậm chí là tử vong, và đã trở nên một vấn đề y tế công cộng được quan tâm trên toàn cầu cũng như ở Việt Nam.
Trên thế giới, mỗi năm có 6 triệu trai trẻ và 4 triệu trẻ gái có liên hệ trực tiếp đến bạo lực học đường, trên 3,2 triệu học trò là nạn nhân của doạ mỗi năm. Tại Hoa Kỳ, có khoảng 28% học trò từ 12 - 18 tuổi bị doạ tại trường học, trong đó 18% học trò bị xúc phạm, thuộc làu, 18% là nạn nhân của những tin đồn, 5% bị đe dọa và 3% học trò bị bắt làm những điều mà họ không muốn.
Một số nước có khuynh hướng giảm về tỉ lệ bị bắt nạt và có hành vi nạt người khác như Đan Mạch, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Anh và Nauy. Bên cạnh đó, một số nước như Pháp, Bỉ, Hà Lan có tỉ lệ bị ăn hiếp vẫn gia tăng ở cả hai giới. Theo bẩm của tổ chức Plan International (PI), khảo sát trên 5 nhà nước châu Á cho thấy học trò 12 đến 17 tuổi bị ăn hiếp trong 6 tháng qua nghiêng ngả trong khoảng 28% đến 75% với các hình thức bắt nạt thể chất, đe ý thức và lạm dụng dục tình, trong đó, tỉ lệ bị nạt ở Việt Nam là 71%.
Ảnh minh họa
Tại Việt Nam, trong thời kì gần đây học trò bị nạt như hăm dọa, đánh đập được san sẻ phổ quát trên các trang mạng từng lớp. Hành vi đe trong độ tuổi đi học liên can đến các vấn đề như thành tích học tập kém, hút thuốc lá và thiên hướng lạm dụng rượu tăng, khả năng kiểm soát cảm xúc kém, có nguy cơ tự tận tiềm ẩn.
Có mối liên quan giữa học sinh bị doạ với các nguyên tố:
- Đặc điểm cá nhân: hạnh kiểm, học lực, giới tính và khối lớp của học trò
- Gia đình: nghề, học thức, tình trạng hôn nhân của ba má, kinh tế gia đình, học trò sống chung với ai, mức độ quan hoài của gia đình, mức độ học trò chứng kiến bạo hành gia đình và mức độ bị người thân la mắng, đánh đập.
- Môi trường sống: mức độ đánh nhau, cãi nhau tại nơi sinh sống và tối dạ xã hội.
- Nhà trường: mối quan hệ với thầy giáo, học trò sống cô lập và chứng kiến bắt nạt tại trường.
Theo một nghiên cứu trên 248 học sinh trung học cơ sở tại tỉnh Phú Yên, tỉ lệ học sinh bị đe là 37,9%. Những yếu tố liên hệ đến bị bắt nạt ở học trò là học lực, hạnh kiểm, khối lớp, kinh tế gia đình, tình trạng đánh nhau/cãi nhau và xảy ra các bợt tầng lớp tại khu vực sống, có chứng kiến ăn hiếp trong trường và mối quan hệ không tốt với thầy cô. Trong đó 3 nguyên tố gồm học lực, kinh tế gia đình và tình trạng đánh nhau hoặc cãi nhau tại khu vực sống cần được chú trọng.
Trong nghiên cứu trên, phần đông học sinh nhận được sự quan tâm từ gia đình, trong đó 64,5% cho là rất quan hoài và 31,1% là quan tâm, có 0,8% cho rằng không được gia đình quan hoài. Trong 12 tháng qua, đa số học sinh không chứng kiến bạo lực gia đình (60,1%), nhưng có tới 51,6% học sinh đáp đã bị người nhà la mắng đánh đập, trong đó 6,8% học sinh bị la mắng, đánh đập với chừng độ thẳng thớm. Hơn 50% học sinh sống trong khu vực có xảy ra đánh nhau hoặc cãi nhau, với mức độ đôi khi là 43,1% và thẳng tắp là 8,9%. Một phần nhỏ học trò sống trong khu vực có các tệ từng lớp như cờ bạc, trộm cắp, cướp giật…
Một điều đặc biệt, những học sinh từ khối lớp 7 đến khối lớp 9 trong nghiên cứu này có tỉ lệ bị đe cao hơn so với học sinh lớp 6.học trò có học lực từ khá trở xuống có tỉ lệ bị nạt cao hơn so với học trò có học lực giỏi.học sinh có hạnh kiểm từ khá trở xuống có tỉ lệ bị nạt cao hơn so với học trò có hạnh kiểm tốt. Theo định nghĩa, ghẹo được thực hành một cách thân thiện, vui vẻ không được xem là nạt, có thể học sinh đang trong độ tuổi có sự biến chuyển về mặt tâm lý, những học trò ở khối lớp lớn hơn dễ nhạy cảm hơn với sự thuộc của bạn bè và cho rằng đó là hành vi ăn hiếp đối với mình.
Những học sinh có học lực kém thường bị bạn bè trêu chọc gây khó chịu hoặc ít được để ý gây cảm giác bị xa lánh, đó được xem là những hình thức bắt nạt. Tâm lý chung của các bậc phụ huynh là không muốn cho con em mình chơi với những trẻ sống ở môi trường sống phức tạp, có nhẽ do vậy mà những học trò sống ở nơi bộc trực xảy ra đánh nhau/cãi nhau thường bị nạt hơn. Bên cạnh đó, với những học sinh có điều kiện kinh tế gia đình khá giả, thứ nhất, có thể cách xử sự của các em chưa hợp; thứ hai, các em thường mang những đồ vật có giá trị đến lớp, vô hình chung những điều đó đã khiến các em trở thành nạn nhân của đe trong dài.
dù rằng mối can dự giữa học sinh bị nạt với các nguyên tố khác về đặc điểm nhà trường là chưa rõ ràng, song vẫn cần sự quan tâm nhiều hơn từ phía nhà trường.Việc học trò nhận định rằng thầy giáo đối không công bằng có thể nảy sự ghen tị, dẫn đến những xử sự không thích hợp giữa các học trò với nhau.Bên cạnh đó, tác động từ phương pháp giáo dục có thể có ảnh hưởng tích cực hoặc thụ động đến nhận thức của học sinh, bởi vậy việc tuyển lựa hình thức xử phạt một cách hợp lý và khoa học là quan yếu.
CN Y tế Công cộng LÊ HUỲNH NHƯ
0 nhận xét:
Đăng nhận xét