Như các bậc phụ huynh có thể thấy, bệnh thành tích đã ăn sâu vào trong lòng mỗi thành viên trong gia đình, phá hỏng đi hoàn toàn những thứ quý báu như tình cảm bạn bè, tình cảm giữa bác mẹ và con cái. Trẻ em sẽ dễ dàng cười nhạo bạn bè khi thấy bạn mình thất bại. Các em cũng dễ dàng nghĩ đến những hành vi "xấu chơi" với bạn. Điều đó xảy ra nhiều khi nặng nề thành bạo lực học đường. Cũng có khi đơn giản chỉ là lườm nguýt nhau chút đỉnh. Nhưng hậu quả mà các em phải gánh chịu còn xa hơn thế. Đó chính là sự cô độc.
Trong chúng ta, không ai không biết rằng lúc thất bại, lúc thống khổ mới là lúc cần có sự giúp đỡ tinh thần rất lớn. Khi ai đó ngã xuống hố, việc chúng ta cần làm là phải giang tay kéo họ lên trên chứ không phải là lại đẩy họ xuống sâu hơn. nếp thích "dìm hàng" người khác là một tả vô cùng "xấu xí" mà chúng ta đã quá quen thuộc. Nhưng nếu chúng ta là người đang gặp thất bại thì sao? Rõ ràng cảm giác cô độc khiến cho chúng ta thỉnh thoảng không dám khóc, không dám biểu thị nỗi sợ hãi của mình. Sự thật là điều đó còn là căn do của sự rụt rè, mặc cảm, tự ti của chính ta nữa đấy.
Mới đây, cộng đồng mạng chia sẻ một video một buổi trình diễn thể dục của các em nhỏ người Nhật. Khi một cậu bé không thể vượt qua phần thi nhảy cừu, các bạn nhỏ tức khắc chạy xuống và tả thái độ kết đoàn, cổ vũ với cậu bạn. Kết quả là cậu bé đó đã vượt qua trở ngại vật của sự tự ti và hoàn thành xuất sắc bài thi. Điều này khiến nhiều độc giả tỏ thái độ hâm mộ người Nhật và ngay tức thì lên tiếng chê bai ngành giáo dục. Tuy nhiên có mấy ai nghĩ rằng chính các ba má cũng đang là những người dạy con "dìm hàng" người khác, dạy con không trợ giúp bạn bè khi thất bại?
Một vài hiện tượng sau để các bố mẹ cùng suy nghĩ nhé.
1. Cách đây không lâu, một thanh niên đã nhảy xuống sông tự sát ở Đà Nẵng. Thay vì tìm cách cứu người thanh niên đó thì tất tật những nhân chứng đứng trên bờ đều cười nói, chỉ chỏ và gần như nhất loạt bật điện thoại để quay lại khoảnh khắc rút cuộc của cuộc thế chàng thanh niên kia. Thái độ vô cảm đến mức máu lạnh của những nhân vật này sẽ là một gương vô cùng xấu cho những đứa trẻ.
Chúng ta có thể học được một bài học: khi nào thấy có ai gặp nạn thì tốt nhất là bỏ mặc họ và quay clip để còn up lên facebook.
Chúng ta dư biết rằng, thái độ vô cảm này không chỉ có ở Đà Nẵng mà còn có ở khắp nơi. Với những "bài học" dạng này, bọn trẻ sẽ học hỏi được gì?
2. cha mẹ hãy nhớ lại xem chúng ta đã bao giờ nói với con là phải đứng đầu lớp hay chưa? Đã bao giờ chúng ta mắng con khi thấy điểm học của con thấp hơn của một bạn nào đó hay chưa? Tạo áp lực cho trẻ để trẻ ra sức học tập không khiến trẻ tìm thấy niềm vui và sự ham mê tìm hiểu mà chỉ khiến các em cảm thấy việc học tập là khôn cùng mệt mỏi. Chưa kể điều đó còn khiến con nít "ghét bạn ghét bè" và luôn cảm thấy rõ sự cạnh tranh. Sống với sự cạnh tranh đó, tình bạn của trẻ không bao giờ là thực sự tinh khiết.
3. ba má đã bao giờ dạy con trợ giúp bạn khi bạn gặp khó khăn chưa? Nếu chưa dạy thì con có vô cảm trước người khác cũng là thường nhật. Trong xã hội còn đang nhiều rối loạn nhiễu phương, chúng ta đưa tay ra giúp người khác cũng có thể sẽ vướng vào hiểm họa cho chính mình. Điều này cũng có thể gây mâu thuẫn khi chẳng may lại dạy con thành vô cảm. Vì thế, cách giải quyết chính là dặn con: Nếu thây ai đó gặp nạn, con biết mình chẳng thể cứu được hoặc cảnh ngộ đó khiến con gặp hiểm thì con không nên lao vào cứu nhưng hãy nhấc máy gọi cho cấp cứu hoặc cảnh sát. Đó chính là cách cứu giúp tốt nhất cho người bị nạn.
4. Khi một đứa trẻ gặp khó khăn khi làm việc gì đó, thái độ của các ba má thế nào? Rất nhiều cha mẹ sẽ lao ra làm hộ con ngay. Nếu các bố mẹ đứng đó quan sát, khích lệ, cổ vũ con thực hành, rồi vỗ tay reo mừng khi con thành công, rõ ràng con sẽ học hỏi được rất nhiều. Thái độ không tin cẩn trẻ, luôn tính cách làm hộ con sẽ khiến con không cảm thấy cần động viên san sẻ với ai.
"Cảm thông" là một đức tính tốt mà trẻ nên có
5. Khi con không làm tốt việc gì đó, các cha mẹ sẽ làm gì? Nhiều bố mẹ tự đánh giá là con chưa thể làm được và đôi khi còn nặng lời với con. Điều con cần là sự động viên kịp thời và nếu ba má làm thế, lần sau khi bạn bè chưa hoàn tất tốt công việc, con cũng sẽ học theo mà cổ vũ bạn.
Nuôi dạy con là việc không hề đơn giản. Việc đó không chỉ đòi hỏi phương pháp bảo ban trẻ đúng cách mà còn đòi hỏi sự điều chỉnh hành vi và cảm xúc của chính cha mẹ. Nếu thật sự xót thương và sống vì con, kiên cố chúng ta phải làm nhiều hơn chỉ một câu nói đơn giản, phải không các bạn?
TS. Vũ Thu Hương
